Münchhausen Trilemma (veya Münchhausen Üçlemi), epistemolojide herhangi bir iddianın doğruluğunu ispatlamanın imkânsız olduğunu ileri süren bir düşünce deneyidir. Buradaki “ispat” dar bir anlamda (“bilimsel bulgu”) kullanılmamaktadır; tam tersine, en kapsayıcı anlamıyla kullanılmaktadır ve matematik ve mantıktaki ispatları da kapsamaktadır. Buna göre, belli bir argüman zinciri inşa edecekseniz, belli varsayımlar ile yola çıkmak zorundasınızdır. Şöyle düşünün: …
Felsefe
Özgür İradenin Varlığı Tartışması Ve Laplace Şeytanı
Kararlarımızı kendi irademiz ile verdiğimizden emin miyiz? İnsanın tüm karmaşası içinde bir düzen mi yatıyor? Yoksa bizler düzendeki karmaşa mıyız? Pierre-Simon (Marquis de) Laplace (1749-1827 Fransa) bu konuya oldukça önem kazanmış teorisi ile yorumunu katmıştır. Ancak bu noktadan önce, teoriyi daha net anlayabilmek adına determinizmden bahsetmeliyiz. Determinizm öğretisi (belirlenircilik) evrende gerçekleşen olayların yasalarla belirlenmiş olduğunu söyler. …
Tartışmaya Girmek Ya Da Girmemek
İngiliz Faşistler Birliği başkanı Sir Oswald Mosley 1962 yılında faşizm hakkındaki fikrini değiştirmeyi umarak o tarihte 89 yaşında olan büyük usta Bertrand Russel’ı tartışmaya çağıran bir mektup yazmış. Russel ise bu mektuba şöyle bir cevap yollamış; Sevgili Sir Oswald, Bana gönderdiğiniz mektuplar ve ekindeki evraklar için teşekkür ederim. Son yazışmamız hakkında epey düşündüm. İnsanın, …
Hypatia
İskenderiyeli Hypatia Kadının toplum ve bilimdeki yerinin hala tartışıldığı günümüzde, 1600 sene önce yaşamış İskenderiyeli Hypatia (370–415), felsefe ve bilim alanında önemli katkılarda bulunmuş ancak dönemin gerici zihniyeti tarafından, onun “inanmadan önce sorgulama ve bildiklerinin arkasında durma” olarak belirteceğimiz düşünce tarzı sebebiyle yok edilmiştir. Bu sadece Hypatia’ya değil bilim dünyasına karşı yapılmış olan bir cinayetti …